Jak przyśpieszyć Lightrooma w kilku krokach

Adobe Lightroom to kompleksowe narzędzie do pracy ze zdjęciami. Nie jest to jedynie program do obróbki czy retuszu fotografii. Można określić go jako prawdziwy kombajn do pracy z materiałem zdjęciowym. Lightroom może wspierać pracę fotografa podczas całego procesu zwanego workflow zaczynając od importu, poprzez selekcję, obróbkę i kończąc na prezentacji zdjęć. Wraz z nowymi wersjami przybywa coraz to więcej zaawansowanych narzędzi lub te już istniejące zostają bardziej rozbudowane. Producent programu nieco zapomniał o optymalizacji swojego produktu pod kątem szybkości działania. Aktualnie jest już znacznie lepiej niż we wcześniejszych wersjach ale wciąż mamy możliwość samodzielnej konfiguracji programu, tak aby był on bardziej wydajny niż przy domyślnych ustawieniach. Warto samemu podjąć pewne kroki aby praca ze zdjęciami była jak najbardziej płynna i bezproblemowa. Każda sekunda podczas obróbki zdjęć może mieć znaczenie zwłaszcza kiedy obrabiamy duże ilości materiału, jak to ma miejsce w fotografii ślubnej gdzie fotograf pracuje z tysiącami plików. Sekundy pomnożone przez ilość plików w rezultacie opóźnia cały proces w znaczny i zauważalny sposób.

Aktualizacja treści i uzupełnienie wpisu o funkcje dostępne w wersji programu Adobe Lightroom Classic 9.2 Release. Poniższy tekst pierwotnie został przygotowany przeze mnie w 2014 roku. Do tej pory został przeczytany prawie 28 tyś. razy i jest on jednym z popularniejszych wpisów na moim blogu. Lightroom przez te lata nieco się zmienił. Pojawiły się nowe opcje i narzędzia jednak wciąż optymalizacja programu pod kątem wydajności nie jest najlepsza. Opisuje tutaj tylko zmiany w oprogramowaniu i  jego konfiguracji pod kątem najlepszej wydajności programu Adobe Lightroom. Zawsze jest możliwość sprzętowej aktualizacji komputera aby zwiększyć jeszcze bardziej jego szybkość i komfort pracy z Lightroomem.

Tworzenie Podglądów 1:1

Ustawienie opcji Build Previews na: 1:1 podczas importu materiału zdjęciowego przyśpieszy późniejszą edycję zdjęć w module Develop ponieważ podglądy w pełnym rozmiarze będą generowane w czasie importu plików, a nie podczas wczytywanie się zdjęcia przy edycji. Sam proces importu zdjęć z aparatu do komputera nieco się wydłuży ale może odbywać się w tle kiedy my wykonujemy inne zadania na komputerze albo po prostu ten czas można wykorzystać choćby na zrobienie sobie kawy przed obróbką. Dodatkowo w opcjach katalogu znajdziemy możliwość sprecyzowania po jakim czasie podglądy 1:1 będą usuwane. Do wyboru mamy opcje: After One Day, After One Week, After 30 Days lub Never. W zależności jak długo pracujemy nad materiałem, taką opcję należy wybrać. Gdybyśmy zapomnieli zaznaczyć opcji generowania podglądów w pełnej wielkości podczas importu, to zawsze jest możliwość aby zrobić to później. Wystarczy wtedy zaznaczyć odpowiednie zdjęcia, które chcemy obrobić, przejść do modułu Library i z menu Library wybrać Previews. Tam do wyboru między innymi będziemy mieli Build 1:1 Previews.

Tworzenie Podglądów Smart Previews

Smar Previews to zajmujące mnie miejsca skompresowane podglądy zdjęć o wielkości 2560 pikseli na szerszym boku. Początkowo ideą wprowadzenia tego rodzaju podglądów była możliwość obróbki zdjęć bez podłączonego dysku z oryginalnymi plikami RAW. Można było zabrać ze sobą laptopa z mniejszym dyskiem i na utworzonych wcześniej podglądach Smart Previews obrabiać zdjęcia w podróży. Po ponownym podłączeniu dysku z plikami RAW następowała synchronizacja dokonanych wcześniej zmian. Początkowo praca na podglądach Smart Previews możliwa była tylko w sytuacji kiedy pliki RAW nie były dostępne dla programu, jednak producent po jakimś czasie zmienił to i teraz można korzystać z tego rodzaju podglądów bez względu na dostępność oryginalnych plików. Wygenerowanie Smart Previews przy imporcie lub w późniejszym czasie przyśpiesza obróbkę jednak nie w każdej sytuacji. Z informacji jakie udało mi się uzyskać, Lightroom działa szybciej podczas edycji z wygenerowanymi wcześniej podglądami Smart Previews, ale kiedy użyjemy przybliżenia 1:1 lub większego, wtedy wczytuje się już podgląd Standard 1:1 Previews. Jeżeli w czasie edycji nie przybliżasz zdjęć, to warto tą opcję włączyć. Nie ma ona natomiast sensu przy szczegółowej obróbce, która wymaga przybliżania fotografii. Aby skorzystać z dobrodziejstw Smart Previews należy te podglądy wygenerować przed procesem edycji zdjęć. Można zrobić to przy imporcie zdjęć lub w późniejszym czasie w module Library z menu Library wybieramy Previews i dalej Build Smart Previews.

Wsparcie procesora karty graficznej

Opcja daje nam możliwość wykorzystania procesora graficznego nie tylko podczas edycji zdjęć w module Develop jak to było w pierwszych implementacjach tej technologi w Lightroomie. Teraz możemy skorzystać z wsparcia również w innych modułach programu. Wsparcie procesora graficznego jednak nie daje zawsze pożądanych efektów, zwłaszcza przy mniej wydajnych kartach graficznych może powodować spadek wydajności i zwalniać niektóre narzędzia w Lightroomie. Warto przetestować tą opcję na własnej konfiguracji sprzętowej i sprawdzić który wariant akceleracji będzie dla nas najlepszy. Mamy do wyboru Auto czyli program sam wybiera w jakim stopniu będzie wspierał się procesorem karty graficznej na podstawie sprzętu jaki posiadamy. Następnie Off czyli całkowity brak wsparcia ze strony GPU. Prawdopodobnie będzie to najlepszy wybór jeśli nasza karta graficzna należy do tych najmniej wydajnych. Mamy też możliwości wyboru opcji Custom i tu z zaznaczonym tylko Use GPU for Dislpay mamy podstawową akcelerację, a po zaznaczeniu jeszcze Use GPU for image processing dostajemy pełną akcelerację ze strony procesora graficznego. Producent deklaruje, że akceleracja GPU daje najlepszą poprawę wydajności w pracy z ekranami o wysokiej rozdzielczości rzędu 4k i 5k. Aby włączyć akcelerację przechodzimy do menu Edit dalej Preferences i w zakładce Performance zaznaczamy Use Graphic Processor.

Wielkość pamięci podręcznej Camera Raw

Lightroom daje możliwość zmiany wielkości pamięci podręcznej Camera Raw, która używana jest do przechowywania wygenerowanych podglądów pików. Na tych podglądach z kolei pracujemy podczas obróbki. Domyślnie ustawienie to 1 GB jednak ta wartość jest co najmniej nieadekwatne do wielkości dzisiejszych plików RAW. Zakładając, że plik RAW ma około 30MB, to domyślna wartość wystarczy na przechowanie 34 podglądów. Optymalnie ta wartość powinna być zgodna z całkowitą wielkością plików obrabianych podczas jednej sesji. Jeżeli zajmujemy się fotografią ślubną i obrabiamy reportaż ślubny gdzie jest przykładowo 2 tyś. zdjęć. Przyjmując, że jeden plik ma średnio 30MB Camera Raw Cache należy ustawić na 60 GB (30 x 2000). Zmiany te przełożą się na szybsze generowanie aktualnego podglądu przetwarzanych zdjęć w module Develop podczas obróbki materiału.

Odpowiednia lokalizacja plików

Posiadając kilka fizycznych dysków należy zastanowić się nad optymalnym rozmieszczeniem kluczowych plików dla wydajności Lightrooma. Ma to znaczenie zwłaszcza kiedy posiadane dyski różnią się między sobą wydajnością. Jeśli posiadamy jeden dysk SSD, to będzie on prawdopodobnie również naszym dyskiem systemowy. W takiej konfiguracji program Lightroom wraz z katalogiem powinien być umieszczony na dysku SSD. Tak samo lokalizacja Camera Raw Cache powinna być ustawiona na dysk SSD. Jeśli mamy więcej fizycznych dysków SSD, to można przeznaczyć jeden na sam katalog. Pliki RAW tak naprawdę nie są używane podczas edycji w module Develop dlatego, że Lightroom wykorzystuje do tego wcześniej wygenerowane podglądy. Z tego względu lokalizacja plików RAW ma mniejsze znaczenie dla wydajności i możemy do tego przeznaczyć nasze najpojemniejsze dyski w technologii HDD chociaż tutaj też nie zaszkodzi jeśli będą to te wydajniejsze wersje. Idealnym pod względem wydajności rozwiązaniem będzie umiejscowienie wszystkiego na dyskach SSD.

Rozmiar i jakość generowanych podglądów

Standard Preview Size ma wpływ na rozmiar generowanych podglądów zdjęć. Wielkość należy dostosować do rozmiaru monitora, na którym obrabiamy zdjęcia. Ustawienie zbyt dużej rozdzielczości zmniejsza wydajność programu, zmuszając go do niepotrzebnej pracy. Wybierając Auto program sam dostosowuje wielkość podglądu dokładnie do wielkości ekranu ale mamy też możliwość ręcznego ustawienia tego parametru jeśli chcemy np. zaoszczędzić na zasobach, zwłaszcza jeśli podczas obróbki nie zależy nam na szczegółowym podglądzie. Wartość ta powinna być jak najbliższa wartości, która reprezentuje dłuższy bok rozdzielczości naszego monitora. Rezygnując z dokładniejszych podglądów zyskujemy na płynności pracy. Podobnie będzie z ustawieniem Preview Quality. Mamy tutaj do wyboru High, Medium i Low. Najlepszym kompromisem pomiędzy jakością, a wydajnością będzie ustawienie Medium.

Zapis XMP

Edycja zdjęć w Lightroomie odbywa się w sposób nieinwazyjny czyli zmiany nie są zapisywane w oryginalnych plikach RAW, tylko w osobnych plikach XMP umieszczonych w katalogu tego programu. Dane zapisywane do plików XMP pozwalają miedzy innymi przekazywać zmiany dokonane w Lightroomie do innych programów służących do obróbki. Za każdym razem kiedy edytujemy nasze zdjęcia zmiany są zapisywane w plikach XMP co zmusza Lightrooma do dodatkowych operacji spowalniając jego działanie. Jeżeli taka funkcjonalność nie jest wykorzystywana należy pozostawić tą opcję nieaktywną.

Regularna optymalizacja katalogu

Praca w Lightroomie powoduje, że w jego katalogu cały czas zachodzą zmiany. Aby wszystko działało płynnie należy regularnie przeprowadzać proces optymalizacji katalogu. Jest to szczególnie ważne jeśli nasz katalog zawiera dużą ilość zdjęć, a my intensywnie korzystamy z programu Lightroom. Optymalizacja w takiej sytuacji jest najbardziej odczuwalna i da nam pewność, że sporych rozmiarów katalog nie będzie przyczyną spadku wydajności. Automatyczną optymalizację możemy ustawić przy okazji wykonywania kopi zapasowej. Należy w opcjach katalogu ustawić wykonywanie kopi zapasowej z odpowiednią dla nas częstotliwością, a w oknie dialogowym kopii zapasowej będziemy mogli zaznaczyć aby katalog optymalizował się każdorazowo przed jej wykonaniem.

Wolne miejsce na dysku

Nieważne czy jest to SSD czy HDD, każdy dysk pracuje lepiej kiedy jest na nim odpowiednia ilość wolnego miejsca dlatego pamiętaj aby na każdym z dysków używanych do przechowywania jakichkolwiek plików związanych z pracą Lightrooma było wystarczająco dużo wolnego miejsca. Przyjmuje się, że przestrzeń na każdym z fizycznych dysków powinna być w około 20-25% wolna. Najbezpieczniej będzie jednak nieco więcej zapasu dlatego pozostawmy 30% wolnej przestrzeni dyskowej. Całkowicie zapchany dysk może powodować problemy w działaniu nie tylko Lightrooma ale również innych programów dlatego warto o to zadbać aby praca ze zdjęciami przebiegała bez niespodzianek.

Konserwacja i optymalizacja systemu operacyjnego

Aby praca w programie Lightroom była wydajna należy zadbać również o dobrą kondycję systemu operacyjnego. Wskazana jest aktualizacja systemu i sterowników karty graficznej. Należy przeskanować co jakiś czas komputer w poszukiwaniu wirusów. Programy w autostarcie powinny być ograniczone do minimum aby nie obciążały systemu podczas pracy z Lightroomem. Efekty wizualne Windowsa można ograniczyć aby nieco zyskać na ogólnej wydajności. Dobrze aby rozmiar pamięci wirtualnej był ustawiony na sztywno jako plik o stałej wielkości. Należy dbać też o porządek choćby poprzez czyszczenie dysków przeznaczoną do tego systemową aplikacją. Dyski twarde HDD raz na jakiś czas powinny być defragmentowane.

Utworzenie wyjątku w programie antywirusowym

Jeżeli na komputerze do obróbki zdjęć mamy zainstalowany program antywirusowy, to warto dodać folder programu Lightroom, folder z plikami pamięci podręcznej Camera Raw oraz lokalizację katalogu do wyjątków skanera plików. Podczas dostępu do plików nie będą one za każdym razem skanowane, a to zaoszczędzi moc procesora i zmniejszy użycie dysku.

Zatrzymanie automatycznego wykrywania lokalizacji i twarzy

Jedną z nowości w ostatnich wersjach programu Lightroom jest automatyczne wykrywanie lokalizacji w zdjęciach z katalogu na podstawie danych GPS. Dane te zapisane są przez aparat lub telefon użyty do wykonania zdjęcia. Może to być przydatna opcja jeśli nasze zdjęcia pochodzą z mniejszych lub większych wypraw i faktycznie nasz aparat ma możliwość zapisania tych danych. Wykrywanie twarzy z kolei pozwala na automatyczne identyfikowanie osób na zdjęciach. Pozostawienie tych opcji włączonych w tle może spowolnić program podczas edycji zdjęć dlatego należy je wyłączyć. Można zrobić to klikając na strzałkę przy ustawionym przez nas logo po lewej stronie na górze okna programu. Dalej wybieramy Pause na obu opcjach.

Minimalizacja histogramu

W połączeniu z innymi wskazówkami takie drobne zmiany mogą razem znacząco zwiększyć ogólną wydajność Lightrooma. Minimalizacja histogramu sprawia, że nie jest on przetwarzany każdorazowo kiedy ładuje się kolejne zdjęcie. Histogram możemy zminimalizować klikając na strzałkę w jego prawym górnym rogu zarówno w module Develop jak i w Library dlatego nie zapomnijcie zrobić tego w obu miejscach.

Optymalizacja procesu obróbki

Kolejność wykonywanych czynności w czasie obróbki zdjęć może mieć znaczący wpływ na wydajność pracy z programem Lightroom. Najlepiej zacząć od narzędzia Spot Removal. Następnie wprowadzamy ewentualne korekty w podstawowych ustawieniach typu ekspozycja, balans bieli itp. według kolejności w jakiej poukładane są panele po prawej stronie modułu Develop. Kolejnym krokiem jest wykonanie miejscowych korekcji narzędziami Adjustment Brush, Graduated Filter oraz Radial Filter. Najbardziej obciążające elementy procesu edycji to Lens Correction, Sharpening oraz Noise Reduction i te operacje powinny być przeprowadzone jako ostatnie, tak jak wskazuje na to kolejność ułożenia paneli.

10 komentarzy
Dodaj komentarz...

Twój e-mail nie będzie nigdzie publikowany lub udostępniany (wymagane) *

  • Przemek15 czerwca 2014 - 10:51

    Fajny artykuł, chociaż zabrakło mi informacji jakiej wersji Lightroom’a dotyczy.
    PozdrawiamOdpowiedźAnuluj

  • Jacek Kawecki15 czerwca 2014 - 11:01

    Przemku, wszystkie opisane tu sposoby na przyspieszenie Lightrooma możesz zastosować do ostatnich 2-3 wersji tego programu. Opisane opcje występują chyba we wszystkich wersjach tej aplikacji.OdpowiedźAnuluj

  • Jan18 czerwca 2014 - 07:51

    Witam jak zmusić lightroom5 do wykorzystania więcej ramu mam zainstalowane 16 a wykorzystuje około 5 pozdrawiamOdpowiedźAnuluj

  • Artur6 października 2014 - 10:53

    A ja mam takie pytanie odnośnie cache lightrooma, mam 2 dyski ssd, na jednym postawiłem system a drugi postanowiłem przeznaczyć własnie na katalogi lightrooma i jego cache, czy to nie przeszkadza ze cache i katalog są na jednym dysku?OdpowiedźAnuluj

  • Kacper22 lutego 2016 - 09:44

    Większość miałem ustawione dobrze. Najlepiej jak każdy katalog jest na innym dysku. Ja mam program na C – SSD cache mam na D – HDD Rawy mam na F – HDD a katalog mam na E – SSD. Każda partycja to fizycznie inny dysk. Sprawdza się barszo dobrze ;)OdpowiedźAnuluj

  • Aśka30 listopada 2016 - 17:15

    Bardzo dziękuję za pomocny artykuł!OdpowiedźAnuluj

  • Łukasz k8 stycznia 2017 - 15:56

    Czy czy i5 6600 wystarczy do ligthroom czy warto dopłacać do i7-6700k, czy będzie aż tak widoczna różnica w płynności obróbkiOdpowiedźAnuluj

    • Jacek Kawecki8 stycznia 2017 - 16:07

      Dla Lightrooma najważniejszy jest właśnie procesor i to jego taktowanie odgrywa ważniejszą rolę niż ilość rdzeni bo niestety nawet w wersji 6 wielowątkowość jest bardzo słaba. Polecam zakup mocniejszego procesora.OdpowiedźAnuluj

  • Adrian20 lutego 2018 - 19:03

    Super poradnik dzięki bardzoOdpowiedźAnuluj

  • Kasia2 października 2019 - 09:52

    Fajny tekst. Ale jakoś u mnie nie zadziałał ten mechanizm. Po dopięciu dysku niestety nie ma takiej możliwości mimo iż pliki smart priview są. Wyskakuje mi roznieś informacja ze nie mogę odpiąć Dysku gdy jest  załączony LR. OdpowiedźAnuluj

Zobacz również:

Zobacz również:

Zdjęcia na ślub Wrocław · Fotograf na wesele Wrocław · Fotografia ślubna Wrocław · Fotograf Wrocław · Fotograf na ślub Wrocław · Fotograf weselny Wrocław · Dobry fotograf Wrocław · Sesja ślubna Wrocław · Sesja zdjęciowa · Fotograf Dolny Śląsk · Fotograf ślubny Wrocław